Na elke uitvoering vraag je je weer af of het nog beter, nog mooier, kan. Natuurlijk, maar vanuit welk perspectief, muzikaal technisch of emotioneel? Wetende dat geen enkele uitvoering technisch perfect kan zijn, geeft de beleving van de luisteraar, de emotie, de doorslag in de beoordeling van een uitvoering.
Dit jaar mochten we ons verheugen op belangstelling vanuit de media. Er is een reportage gemaakt voor het Jeugdjournaal en ons evenement is genoemd in het Radio 1 Journaal.We ervaren dit als een grote erkenning van ons jarenlange streven naar kwalitatief hoogstaande uitvoeringen.

Koren Vocaal Ensemble Markant Solisten Rodrigo del Pozo - Evangelist
  Maasstedelijk Jongenskoor   Kees Jan de Koning - Christus
      Marijje van Stralen - sopraan
Orkest Concerto Brabant   Kinga Dobay - mezzosopraan
      Harald Quaaden - tenor
      Mattijs van de Woerd - bas

Brabants Dagblad / Langstraat editie, zaterdag 11 april 2009

MARKANT HOUDT PASSION DRIJVEND
door Mark van de Voort

Geen daverend applaus maar gewijde stilte na afloop. Elke keer voelt het aan als een anticlimax. Een uitvoering van Bachs Matthäus Passion hoort natuurlijk met toewijding en rust beluisterd te worden.

Uit respect voor de uitvoerders staat het publiek na afloop wel op en gaat pas richting uitgang als het laatste koorlid het podium heeft verlaten. Vocaal Ensemble Markant zette zojuist een puike Matthäus neer en de zindering van het slotkoor was nog voelbaar in de Heusdense Grote Kerk.

Je kunt de Matthäus Passion nog zo vaak gehoord hebben, een warm klankbad wordt het nooit.
Daarvoor is de dynamiek van het stuk te eigenzinnig. De uitgekiende afwisseling van droge recitatieven, lyrische aria's en extatische koralen houden je geest klaarwakker. Markant begon met een enorme voortvarendheid aan het concert, wat de transparantie niet ten goede kwam. Gaandeweg wist dirigent Bernhard Touwen het dichtklonterende, gehaaste geluid te ontwarren mede door de timing van het uitmuntend musicerende Concerto Brabant. Het koor kreeg vleugels, zeker in het tweede gedeelte, met een magnifiek 'O Haupt voll Blut und Wunden'.

Dirigent Touwen koos voor een dramatische Matthäus waar al het calvinistisch purisme uitgefilterd was. Het gevaar van pathetiek komt dan snel om de hoek kijken. Bij het koor en orkest had Touwen de touwtjes goed in de handen, maar de matig gekozen solistencast vaarde vooral haar eigen koers. Het zwoele, mediterrane accent van evangelist, tenor Rodrigo del Pozo, is charmant, maar begint op den duur op de zenuwen te werken door de slechte verstaanbaarheid. De benepen klinkende sopraan Marijje van Stralen en mezzo Kinga Dobay leken zo van de operabühne geplukt. Bach aria's die aanleiding geven voor Verdiaanse vibratorijke smartlappen, daar zit geen enkele barokliefhebber op te wachten. Pech was er ook. Tenor Peter Gijsbertsen moest op het laatste moment afzeggen door ziekte. Zijn vervanger Harald Quaaden gooide zoveel passie in de strijd dat hij zich volkomen overschreeuwde. Van een waardig, innerlijk lijden dat zo essentieel is bij de Matthäus Passion was bij deze solisten geen sprake meer. Alleen bariton Mattijs van de Woerd en de imposante Christus, Kees Jan de Koning, troffen de juiste balans tussen ingehouden drama en lyrische expressie.


De Scherper, woensdag 15 april 2009

Veel waardering voor de ‘Heusdense’ Matthäus Passion
door André van der Heijden

Voor de achtste maal is de stichting Heusden Klassiek er in geslaagd de Matthäus Passion naar de vesting te halen. Dat het evenement aanslaat blijkt uit het feit dat de Grote- of Catharijnekerk op 9 en 10 april tot de laatste plaats bezet was.

Dat de Catharijnekerk in Heusden zich uitstekend leent voor muziekuitvoeringen is wijd en zijd bekend. Vooral muziek uit de renaissance, barok en de vroeg-klassieke periode gedijt daar optimaal. Een ideale plaats dus om daar Bachs Matthäus Passion binnen te halen. Heusden heeft daarbij een naam op te houden. Niet alleen in artistieke zin, maar ook organisatorisch moet alles tot in de puntjes geregeld zijn. Zowel publiek als vertolkers blijken steeds weer bijzonder gecharmeerd van de warme ontvangst en de perfecte organisatie. Donderdag 9 en vrijdag 10 april werd de vesting dan ook overspoeld door ‘Matthäusfanaten’, die er vaak een verre reis voor over hadden om de ‘achtste van Heusden’ mee te beleven. En zij kregen waar voor hun geld. Waar iedere vorm van applaus als een inbreuk op de religieuze gevoelswaarde wordt ervaren en waarin alle kuch- en hoestbronnen gesloten bleven, maakte de vertolking van het lijdensverhaal diepe indruk op de toehoorders Het gezelschap solisten, koorleden, musici en dirigent was dan ook niet de minste die men naar Heusden had gehaald. Bovendien heeft deze samenstelling al meerdere uitvoeringen op haar naam. Bernhard Touwen is een inspirerende dirigent, die steeds voor een zeer doorleefde uitvoering weet te zorgen.

Gewijde stilte
Een evangelist is vergelijkbaar met de nieuwslezer van onze tijd. Zonder aan emoties ten onder te gaan moet hij zijn boodschap afleveren. De tenor Rodrigo Pozo wist daar op de juiste wijze mee om te gaan. In het begin wat aarzelend, maar gaandeweg steeds duidelijker. Vooral in het tweede deel kwam hij overtuigend over. De Christuspartij, met alle menselijke facetten van vertrouwen, wanhoop en angst voor het naderende einde kreeg een indrukwekkende vertolking door de bas Kees Jan de Koning. Zijn smartelijke uitroep Eli, Eli, lama as abthani (mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten), gevolgd door de woorden van de evangelist (Jezus riep wederom met luide stem en gaf de geest) werden gevolgd door een diepe, gewijde stilte. Sopraan Marije van Stralen wist haar aria’s met veel passie te brengen, hoewel dat soms door het overgedoseerde vibrato met een vleugje bel canto gepaard ging. Alt Kinga Dobay overtuigde vooral met de aria Können Tränen meiner Wängen nichts erlangen. De tenor Harald Quaaden verving de door een keelaandoening gekwelde Peter Gijsbertsen. Ondanks de invalbeurt wist ook hij deze rol op de juiste wijze in te vullen. Bas-bariton Mattijs van de Woerd bracht de bekende en misschien wel mooiste aria Mache dich, mein Herze, rein op integere wijze. De koorpartijen werden in dubbelkorige bezetting waargenomen door het ensemble Markant. Op indrukwekkende manier wist men de opgekropte volkswoede furieus te verklanken. Maar ook het ingetogen koraal O Haupt voll Blutt und Wunden en het fantastische slotkoor getuigden van een volkomen beheerste zangtechniek. Het Maasstedelijk jongens- en meisjeskoor bracht extra glans aan in het koraal O Mensch, bewein dein Sünden gross. Voor het Concerto Brabant tenslotte had men zich geen beter gezelschap kunnen wensen. Opgesplitst in twee orkesten wisten zij aan het geheel de juiste kleur aan te brengen. Zo moet dat door Bach bedoeld zijn. Samen met het basse continuo zorgden zij voor een perfecte balans tussen de gezangen en recitatieven.


Bloemlezing uit reacties van bezoekers (binnengekomen op de site van Vocaal Ensemble Markant)

...Mijn buurman in Frankrijk, de nederlandse schrijver/dichter Willem van Toorn, heeft net een nieuwe gedichtenbundel uitgegeven (De Hofreis) waarin hij van lijnen uitgaat. Geïnspireerd door en refererend aan de fuga"s van Bach (ook in de Mattheus uitbundig aanwezig) schrijft hij:
Lijn na lijn
om elkaar heenglijden tot
aan het eind een soort god
hoort dat het is gelukt

Een journalist schreef vanochtend o.a. in zijn recentie van deze bundel:
"De fuga's van Bach zijn melodieën die in een korset zitten en tegelijkertijd alle kanten op waaieren. Het is muziek die soms zulke geniale wendingen maakt dat ik haast niet kan geloven dat een mens daar verantwoordelijk voor is zonder dat iemand 'm iets heeft ingefluisterd. Muziek met een grootse ingetogenheid."

Zeker na gisteren, voel ik het ook zo...

...Wat een beleving gisteren. De gehele Mattheus zoals gisteren voor ons allen uitgevoerd heeft op ons gehele gezelschap een enorme indruk gemaakt. Zo sterk zelfs dat ik vandaag nog geen muziek kon horen. Enorm!

...Het was helemaal af, met ook veel complimenten voor de regie van de beeldschermen....

...Hier wordt tenminste echt gemusiceerd.......

...jullie zijn fantastisch op de radio te horen geweest.... er hebben mensen gebeld naar de NOS die naar jullie informeerde, ik heb ze doorgestuurd naar jullie website...(verslaggever NOS Headlines en radio 1 journaal)

...we hebben vandaag de mooiste uitvoering ooit gehoord. Diep onder de indruk en geroerd bleven we stil achter. Het was adembenemend mooi en zeer, zeer goed uitgevoerd......

...Jammer dat we al weer weg moeten nu, wat een fantastische prachtige gebeurtenis (ploeg NOS-Jeugdjournaal)

...Wij hebben gisteravond bijzonder genoten van de uitvoering. Ook de jongeren waren onder de indruk. Mijn dochter zei op weg naar huis: ik zou hem nog wel een keer willen horen. Ze bedoelde gisteravond, direct er achteraan. Ik vind na alle uitvoeringen die ik door de jaren heen heb gehoord de uitvoering in Heusden heel bijzonder. Zo denk ik dat het moet. Met momenten van stilte. Dat maakt veel indruk. Ook het niet applaudisseren na afloop is zoals het hoort. Terwijl dat steeds vaker gedaan wordt. In een woord fantastisch. Volgend jaar hoop ik er zeker weer te zijn, en ik heb nu weer een jaar om anderen enthousiast te maken.....

...en Markant is weer beter geworden. Wat zongen ze o.a. de koralen praaaachtig....!!!!

...Meneer Touwen, u bent werkelijk een kanjer........

....ik had mijn vriendenkring geattendeerd op jullie Matthäus...en met succes! Volgend jaar zijn ze weer allemaal van de partij.......

...op de terugweg naar huis ontmoette ik mensen in de trein die het over de uitvoering in Heusden hadden. We zijn bij elkaar gaan zitten en hebben de hele reis gesproken over deze prachtige uitvoering. Dank hiervoor, ik heb er ook weer nieuwe vrienden bij. Volgend jaar reizen we weer samen......

.....Kinga......I love you......!!!!!

...Fantastisch dat jullie deze geweldige tenor nog hebben weten binnen te halen.....

...WOW!

...het Erbarme dich...hemels! En wat zongen Marijje en Kinga mooi samen....!

....wat een koor, wat een solisten, klasse.......!

...de Evangelist en Christus waren werkelijk prachtig....

...bij jullie is altijd alles af. Inclusief het programmaboekje en de koffie.....

...mocht er iets fout gaan, het is niet van belang. Jullie stralen zoveel muzikaliteit uit en vormen zo'n geheel samen...Dank hiervoor, namens mijn vrouw, familie en vrienden.....

...bravo, bravo, bravo, hulde aan allen.....!

...wij waren voor de 1ste keer in Heusden terwijl we al zeker 18 jaar de Matthäus Passion ergens in het land bezoeken. We weten zeker dat we voorlopig in Heusden blijven komen. Wat een belevenis. Ook zagen we het Weihnachtsoratorium aangekondigd. Reken maar dat we er dan ook zijn...!

...Heusden? Een warm bad.........

...ik moet u eerlijk bekennen dat het mij veel moeite kost om niet mee te gaan zingen. De inspiratie van de dirigent spat van het podium af.....

...we hadden het er thuis al over gehad. N.a.v. vorig jaar waren de verwachtingen natuurlijk erg hoog gespannen. Dat moet toch een druk geven, zouden ze het waarmaken vroegen wij ons af. Nou, dubbel en dwars! Dank u voor deze fijne, ontroerende opmaat naar Pasen....

...dank je wel voor de perfecte organisatie....

...Wilt u onze dank en complimenten overbrengen aan uw dirigent? Zonder hem geen Pasen meer....

...wij gaan volgend jaar 2 x naar Heusden hebben we afgesproken. Wanneer kunnen we kaarten bestellen....?